اجرای کانسپ مدرن طراحی فودکورت با هدف بازسازی برند یک مجموعه تفریحی و افزایش میزان بازدید کنندگان یکی از چالش های است که در هر منطقه با پیچیدگی های خاص خودش روبرو خواهد شد.
طراحی کانسپ فود کورت به شدت فضا و جذابیت آن را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد. مراکز خرید از آن دسته کسب و کارهایی هستند که در ایران و و بسیاری از کشورهایی دیگر مثل مالزی و اندونزی رشد به سرعت بالا دارند. جاکرتای اندورنزی یکی از پایتخت هایی است که بیشترین تعداد مرکز خرید را در خود در مقایسه با هر شهر دیگری در جهان دارد.
با توجه به محبوبیت زیاد پاساژها، اغلب این مکان ها انتخاب اول خیلی‌ها برای هر نوع خریدی هستند. اما زمانی کنونی همه چیز را چندین کاربرده کرده است و این مسئله در مورد مراکز خرید نیز صدق می‌کند. بسیاری از افراد برای ملاقات های کاری یا میل غذا به این فضا می‌روند. به همین دلیل در طرح ریزی پاساژها، طراحی فودکورت و فروشگاه‌های بزرگ حتما گنجانده می‌شود.
همین فاکتورها در الگوی رفتاری شهروندان اثرگذار بوده و استایل زندگی آنها را تغییر داده است. با توجه به این موضوع انطباق پذیری مراکز خرید از اهمیت بالایی برخوردار است.
اگر شهر نشین باشید حتما شما هم از قاعده کمبود وقت مستثنا نیستید. ترجیح بسیاری این است که با میل غذا در چنین فضا با که با تنوع زیاد همراه شده، زمان برای زندگی روزانه خود بخرند. فودکورت به هسته مراکز خرید تبدیل شده اند.
در ایالات متحده آمریکا کانسپ فودکورت در ده ۸۰ میلادی محبوب شد. از آن به بعد طراحی فودکورت اصلا محدود به مراکز خرید نبوده و آنها در پلان اجرایی فرودگاه‌ها و بیمارستان و دانشگاه‌ها هم به سرعت اجرا می‌شوند.
هدف طراحی فودکورت بالا بردن سطح کارایی آن، توسعه زیبایی و بهبود روانشناسی طراحی داخلی است. مراحل طراحی موفق فودکورت شامل طرح ریزی، طراحی و مهندسی آن است. معنی کلمه طراحی در واقعه همه این فعالیت ها در بر می‌گیرد. در ادامه این نوشته دو مرکز خرید مشهور در دنیا و روند بازسازی و طراحی فودکورت را در آن بررسی می‌کنیم.
طراحی فودکورت در مرکز خرید سنایان سیتی در جاکارتا
سنایان سیتی یکی از پاساژهای لوکس اندونزی است که در جنوب جاکارتا قرار دارد. زیر بنای این پاساژ ۴۸۰۰۰ متر مربع است. این پاساژ ابتدا در سال ۲۰۰۶ راه اندازی شد و هدف از طراحی فودکورت در این مرکز خرید صرفا، فراهم کردن محیطی بود که در فست فود ها مختلف طبخ می‌شده.
پیشتر فودکورت سنایان سیتی با عنوان فود استودیو نیز شناخته می‌شده. دلیل این موضوع این است که طراحی المان‌های داخلی هم در فضا و هم در آشپزخانه های صنعتی این مجموعه اهمیت پر رنگی نداشتند و یک اسم فود استودیو بر روی مجموعه گذاشت شده است. ما در سال ۲۰۱۷ طراحی فودکورت سنایان سیتی جاکارتا متحول شد و برند فود استودیو این مرکز خرید بازسازی شد.
در این بازه زمانی هدف توسعه دهنده ساختن فضایی بود که در آن غذاخوری های لوکس هم فعال باشند. رنج تجربه های ممکن در طراحی این فودکورت گسترده در نظر گرفته شد. از فرصت میل غذایی درجه یک تا انتخاب این فضا برای قرارهای کاری همه در پلان طراحی و بازسازی گنجانده شده است.
فرم و کارایی هر دو باهم در طراحی فودکورت سنایان سیتی جاکارتا ترکیب شده است و هیچ کدام از دیگری جدا در نقشه اجرایی نبوده اند. برای اینکه این دو در یک قالب با هم ترکیب شوند، از آوردن المان های دکوری غیر ضروری در طراحی فودکورت در سال ۲۰۱۷ خوداری شد.
ویژگی‌های طراحی فودکورت این چنینی طراحی غیر متقارن، سقف کاملا صاف بدون استفاده از پروفیل قله ای در ایجاد المان های هندسی برای اجرای بافت لطیف بوده است.
به کارگیری آلومینیوم ضد زنگ و پنل های براق برای درب ها، و خطوط درب و پنجره ها بود. این جزییات در طراحی فودکورت در بسیاری از پلان ها مدرن آورده می‌شود. هدف به کارگیری چنین ویژگی فراهم شده ظاهر شیک، بدون پیچیدگی های نگهداری تجهیزات جانبی است.
از ابتدای تاسیس این مرکز خرید در جاکارتای اندونزی، فودکورت آن از هیچ کانسپ هسته ای پیروی نمی‌کرده است. محل آن در طبقه پنجم این مرکز خرید با دو درب ورودی است. اولی درب که ورودی اصلی است در داخل سنایان سیتی می‌باشد، که دسترسی آن با آسانسور ممکن است. بعد از خروج از آسانسور به لابی بیرونی و به ورودی فودکورت متصل می‌شود.
یکی از المان های نامناسب در طراحی فودکورت سنایان سیتی، تابلو لوگو فود استودیو در طبقه پنجم مجموعه بوده که آن با متریال اکرلیک رنگی ساخته و نصب شده بود. طراحی سقف فود کورت کاملا مشکی بوده است که همین باعث کوتاه به نظر رسیدن ارتفاع این فضای غذا خوری می‌شده است. کف فودکورت بدون هیچ الگویی با روکش سرامیک یکپارچه پوشش داده شده بود و صندلی و میز مشتریان همه از صندلی های کلاسیک فایبری بودند.
برای بازسازی این فضا، در طراحی فودکورت به خصوص در بخش رستوران‌های لوکس و فودکورت Delicaè همه چیز طراحی را از خطوط تمیز و مینیمال، جریان ورودی وسیع برای راغب کردن مشتریان به خروج از آسانسور و ورود به رستوران‌ها در طراحی فودکورت گنجانده شده است.
متریال های به کار گرفته شده در پلان بازسازی، برای اکثر سطوح از سنگ مرمر استفاده شده است. این پوشش به کسانی که به فودکورت قدم می‌گذارند این ذهنیت فضایی بی انتها، رسمی و خاص را می‌دهد.
رنگ به کار گرفته شده در کف پوش Delicaè رنگ بژ در مرمر بوده است که هدف از آن ترکیب با خطوط هندسی الگوی های کف و طراحی افقی و بلند فضا بوده است. این الگوی بندی در کف پوش جهت جریان را در فود کورت را به صورت ناخود آگاه مشخص می‌کند، و بازدید کنندگان آن را ضمن قدم زدن پی می‌گیرند.
در طراحی فودکورت سنایان سیتی جاکارتا میزهای مرمر در طراحی خارجی با طراحی چیدمان آشپزخانه صنعتی اپن و فضای اختصاصی برای بچه ها در نظر گرفته شده است. پلان نورپردازی در طرح جدید کاملا تغییر کرده است و همچنین در انتخاب رنگ نور تجدید نظر شده است.
در طرح اولیه از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۷ نورپردازی کلی با نور سفید گرم ترکیب شده است، که انتقال احساس به بازدید کنندگان هدف خاصی پیگیری نشده است. در پلان بازسازی و طراحی جدید این فود کورت از خطوط مستقیم برای نور پردازی و رنگ آبی ملایم استفاده شده است. این دو در مشتریان فود کورت سنایان سیتی حس فضای باز را منتقل می‌کند. همچنین از استیل براق در طراحی دکور دیوارها نیز استفاده شده است.
در طراحی فودکورت مدرن به جای استفاده از کاغذ دیواری برای نشان دادن محدوده‌ها، از المان های سی ان سی شده ( طرح دار شده با لیز) استفاده می‌شود. این کانسپ مدرن را می‌توان در پارتیشن بندی ها به عنوان المان دکوری بر روی ستون‌های جدا کننده در محیط فود کورت دید.
استفاده از این المان ها به طراحی مدرن قوت می‌بخشد، از طرفی استفاده از المان ها دکوری اضافی را به حداقل می‌رساند. همچنین در اکثر فودکورت ها مشابه این نمونه در جاکارتا چندین ستون به صورت دوار به صورت معمول در سازه وجود دارند. المان‌های دکوری دوار در زیبایی بصری جریان ایجاد می‌کنند. علاوه بر انعکاس و افزایش روشنایی در بالای فضا، ارتفاع محیط را بلند تر نشان می‌دهد.
یکی از جنبه های دیگر که در طراحی فودکورت سنایان سیتی اعمال شده، بازنگری در نوع صندلی ها است. پیش از سال ۲۰۱۷ تمام صندلی ها با هدف راحتی و افزایش زمان سپری شده از سوی بازدید کنندگان در این فضا در پلان گنجانده نشده بود. طول ارتفاع صندلی و هم خوانی آن با محیط یکی از موارد مهم در طراحی ارگونومیک این مجموعه است.
در طرح قبل صندلی ها فودکورت همگی از جنس فایبر در مجاورت میزهای چوبی بودند و همه آنها با رنگ مخصوص چوب پوشش داده شدند. اما در طراحی فودکورت جدید ار تکرار یک نوع صندلی خوداری شد، به این ترتیب که هر ناحیه نشیمن اجتماعی دسته خاصی صندلی راحتی را در خود دارد و در ارتفاع آنها تنوع حاضر شده است. علاوه بر آن رنگ در صندلی ها همانند قبل دیگر متحد نیست و تناژ آنها هم خوان با طراحی محیط متفاوت است.
در نهایت در طراحی فودکورت سنایان سیتی بخش مهم دیگر، پلان سقف بوده است که این خود با چالش هایی روبرو بوده. اول از همه باید گفته که سقف چندین کاربرد دارد که مهم ترین آن پوشش برای اتصالات بالایی سازه است. اتصالات آب، برق، تهویه و تشخیص دهنده دود همه در منطقه قرار دارند.
در پلان بازسازی این فودکورت در جاکارتا سه هدف پی گیری شده است. اول از همه نوع پوشش اکوستیک برای کنترل صدا، زیبایی و پوشش با نگهداری ساده در دستور کار طراحی قرار گرفت. در سنایان سیتی از پایه گچ استفاده شده که با ال ای دی با تن رنگ آب ملایم و روشن شده است.
جدا از آن الگوی سقف دوار است که در ادامه المان های دکوی دوار ستون تکرار شده است. هدف از آوردن روشنایی آویز در سقف این محیط، اصلاح دید بازدیدکنندگان در مورد تابش نور بیش از اندازه فضا بوده است.
این مورد یکی از تجربه ها موفق نوسازی در طراحی فودکورت بوده است. وارد کردن تمام این جزییات برند فودکورت سنایان سیتی جاکارتا با عنوان فود استودیو دوباره زنده و آن را در الگوهای آن ناخود آگاه بازدید کنندگان همراه فضا می‌کند.
آشپزی نمایشی در طراحی فودکورت
برای جذب بازدید کننده بیشتر به به محیط فودکورت وست مال استراتژی های بازاریابی در طراحی گرافیکی پلان آورده شده. به این صورت که با تحت تاثیر قرار دادن مشتریان از طریق الگوی چیدمان، انتقال پیام به مشتری و برند از طریق المان های گرافیکی محیطی ممکن می‌شود.
المان های گرافیکی باید بیان کننده این باشد که محصول ارائه شده، دقیقا چیست. در طراحی فودکورت به جزییاتی مثل نام برند هر رستوران، المان های گرافیکی که با اطلاعات مختلف ترکیب شده اند. در بازسازی فود کورت وست مال المان های گرافیکی الزامات زیر را داشته اند:
- المان های گرافیکی در طراحی فود کورت باید بر روی ونیل با کیفیت چاپ شوند و در زیر پوشش گلاس مات نصب شوند.
- این المان ها می‌توانند در نقطه های غیر متعارف مثل ستون ها و هود نصب شوند تا پوشش را با طراحی کلی فودکورت هماهنگ کنند.
در طراحی فودکورت وست مال منو بردها الگوی غیر سنتی داشته اند. برای مثال نصب منوی دیجیتال بر روی هود در کانتر جلویی یکی از گزینه های مورد مطلوب است. اما در اجرای این نوع منو به هیچ عنوان هیچ گونه جزییات نصب، نباید مشخص باشد.
در نصب لگو و نام هر رستوران باید به الزاماتی از جمله اینکه هیچ رستورانی نباید از لگو برد پلاستیک نوع معمول استفاده کند. همچنین نام رستوران ها در طراحی فود کورت نباید به صورت انیمیشن یا دست نویس باشند. در وضعیت مطلوب تمامی لگوهای رستوران ها در فود کورت وست مال باید آن را در راستای طراحی داخلی خود اجرا کنند.
در فاز نوپردازی در طراحی فودکورت، کارایی با الگوی زیبایی هر دو باید با هم اجرایی شوند. برای نورپردازی در کانترها باید از هالوژن کوارتز رشته ای استفاده شده. اما نوع کوارتز رشته ای باید با شدت تابش نور کم و نوع روکش دار بوده است. رنگ نور در رستوران ها در راستای همخوانی با طراحی فود کورت باید درجه 3000k (تناژ رنگی زرد سفید) باشند. همچنین در تمام کانترهای نمایش غذا باید نورپردازی شود اما این مسئله باید بدون تابش مستقیم باشد.
در طراحی فودکورت به کارگیری اصول مدرن در سر خط کار آن نبوده است، و همه چیز به نظر شبیه به خط تولید کارخانه می‌رسد. اما در بازسازی فود کورت وست مال محیط باید همانند فضایی دوستانه کافه طراحی شود. با این وجود همه تلاش ها در طرح ریزی به این سمت رفته است که تجهیزات صنعتی رستوران برای بازدیدکنندگان قابل رویت نباشد. با این هدف کلیه تجهیزات باید در کابینت از قبل طراحی شده جاسازی شوند و المان ها باید با استاندارد کلی طراحی هم سو شوند.
بیشتر مطالعه کنید: بهترین شیوه طراحی فودکورت چه استانداردی دارد؟
نوآوری ها ویژه در طراحی فودکورت وست مال فلوریدا
آشپزی نمایشی
برای برآورده کردن یکی از هدف جذب باردید کننده به فود کورت وست مال، طرح ریزی واحدهایی برای آشپزی نمایشی جزو دستور کار پلان بازسازی بوده است. چه گریل کردن باشد، یا خرد کردن و یا منتقل کردن غذا به بشقاب، هیجان را می‌توان با آشپزی نمایشی به مشتری منتقل کرد.
از طرفی با آشپزی نمایشی تاکید بر تازگی مواد اولیه در رستوران حفظ می‌شود و تجربه ای خاص را برای بازدید کنندگان ممکن می‌کند. به همین دلیل جایگذاری بخش هایی برای آشپزی نمایشی در پلان قرار داده شده است.
در حالت کلی برای جایگذاری صحیح محل‌هایی برای آشپزی نمایشی در طراحی فودکورت باید:
- طراحی آشپزخاته صنعتی در قسمت برونی رستوران صورت بگیرد. به این صورت که تمام مراحل آماده سازی و خرد و میکس کردن همه باید بخشی از نمایش آشپزی شود.
- ابزازهای آشپزخانه صنعتی در این مورد متفاوت است و جزو المان‌های طراحی در نظر گرفته شوند.
- در این مورد فرم آشپزها باید با حساسیت انتخاب شوند.
فروش غذاهای آماده و نیمه آماده
یکی از قسمت های مهم برای جذب بازدید کننده بیشتر نمایش غذاهای آماده و نیمه آماده است. همانند فروش هر محصول دیگری بخش مهمی از انرژی و زمان باید صرف نمایش محصول شود. برای موفقیت در این فاز باید تمام غذاها تازه آماده شده باشند. جزییات زیر در نمایش غذاهای آماده باید همراه المان های طراحی فودکورت شوند:
- شوکیس گرم و سرد ویترینی باید در رستوران های مختلف بدون فریم و مربع شکل باشند و در بخش جلویی قرار گیرد. اصلا در طراحی فودکورت از شوکیس های قوس دار استفاده نشود.
- ارتفاع شوکیس های به کارگرفته شده باید از استاندارد کانتر ها کم تر باشد. برای نمایش موثرتر غذاهای آماده از بسته بندی ارگانیک و تصویر برای انتقال پیام به مشتری استفاده شود.
در طراحی این فودکورت از متریال های زیر به کار گرفته شده است:
در بخش کانتر تاپ ها
- متال دکورتیو
- پرسلین یا سرامیک یا کوارتز
- پوشش سنگ
- گرانیت
- رسین با کیفیت
درقسمت کانترهای جلویی
- متال دکوراتیو
- شیشه با پوشش رنگ
- کاشی شیشه ای، سرامیک و یا پرسلین
- کوارتز
- گرانیت و رزین
دیوار منوی اصلی
- پنل های ام دی اف
- پنل رزین
متریال دیوارها
در متریال های به کارگرفته شده در دیواره ها اصلا نباید از لمنیت پلاستیکی، اندازه های ۴ در ۴ یا ۱۲ در ۱۲ استفاده شود. همچنین هیچ سطحی به جز سقف نباید رنگ شود.
- وال پیپرهای گرافیکی با کیفیت چاپ بسیار بالا
- استفاده از گرانیت سفید کشمیری
- استفاده از پرسلین، سرامیک و کاشی گلس
با توجه به تغییر الگوی خرید مشتری، طراحی فود کورت از جزییات آورده شده در چالش بازسازی وست مال فلوریدا، یا فود کورت سنایان سیتی جاکارتا فراتر خواهد رفت.
هدف این خواهد بود که مشتریان دیگر فقط برای صرف وعده به محیط فود کورت ها پا نگذارند. بلکه در نهایت این فضا به محیطی تبدیل شود که بازدید کنندگان در آن فرصت تجربه‌های جدید داشته باشند.
آینده طراحی فودکورت چیست؟
در تلاش برای طراحی فضایی با هدف جذب مشتری و تمایل او سپری کردن مدت زمان بیشتر در فضای رستورانی، گرایش ها به سمت ساخت و طراحی فود کورت در یک دهه اخیر بیشتر شده است. جالب است که بدانید طراحی فودکورت و راه اندازی آن از این هم فراتر می‌رود و آینده این چیدمان در فضاهای وسیع تر از فودکورت اتفاق می‌افتد.
بر خلاف فودکورت که از پیوستن زنجیره ای رستوران های فست فود اجرا می‌شود، لانژهای غذا فضایی متفاوت دارند. لانژهای غذا به صورت معمول شامل رستوران های محلی و رستورانی هایی با سبک هنری نیز می‌شود.
بر خلاف طراحی فود کورت که صرفا اختصاص به فضای رستورانی دارد، در لانژهای مدرن بوتیک های مواد غذایی نیز طرح ریزی می‌شوند. بسیاری المان‌ها در تقابل موارد کم تر شناخته شده قرار می‌گیرد.
تشابه لانژ غذا با طراحی فودکورت به این معنا است که میل به راه اندازی رستوران‌های زنجیره ای به مرور کم رنگ تر خواهد شد. دلیل این مسئله این است که عادت های خرید کمی متفاوت شده است.
لانژهای غذا جایی هستند که مشتریان جریان زندگی را تجربه می‌کنند و هر جایی که این ویژگی اتفاق بیافتد جذب مشتری بالاتر خواهد رفت. این دقیقا شبیه سازی محیط اجتماعی است که همه تمایل دارند در آن فعال باشند.
یکی از مثال های اجرایی شده لانژهای غذا در منطقه بروکلین نیویورک است. در این ناحیه که پیشتر چندین رستوران متعدد راه اندازی شده بودند. لانژ دکالب در منطقه سیتی پوینت راه اندازی شده است. لانژ غذا در شش طبقه گسترده شده است.
این فضای گسترده پیک ترافیک را در ساعات ظهر و شب برای وعده های نهار و غذا تجربه می‌کند. برخی با هدف تجربه و میل غذا در لانژ غذا به دکلاب می‌آیند و بعد از آن در محیط پاساژ وقت می‌گذراندد که این احتمال بودن مشتری و خرید را بالا می‌برد.
هیجان ها همه برای گذارندن زمان در لانژ های غذا و میل آن و حتی خرید مواد اولیه تازه، در چنین فضاهای بالاتر رفته است. احداث چنین فضایی موج ترافیک را حتی در ناحیه اطراف چنیدن برابر خواهد کرد.
ایده لانژ غذا در اروپا سالها است که محبوب بوده است، اما در بازه زمانی اخیر طرح ریزی این کانسپ و ارتقای طراحی فود کورت به یک پله بعدی باعث شده که محبوبیت چنین طراحی بالاتر از قبل باشد.
مشتری کنونی به دنبال تجربه های تازه و میل غذاهای سلامتی است. با این توضیحات خیلی مکان هایی که با فریم کلی فود کورت راه اندازی شده اند و بعد به سمت لانژهای بزرگ غذا پیش خواهند رفت.
یکی از تفاوت های طراحی فودکورت با لانژهای غذا این است که، دومی اصلا محدود به محیط پاساژ نیست. می‌توان لانژهای غذا را حتی در طبقه اول برج‌های تجاری و مسکونی نیز راه اندازی کرد. یکی از هدف دیگر این نوع طراحی در ایجاد مقصد گردشگری درون شهری که متصل به هاب های حمل و نقل می‌باشد. این طوری جاذبه های درون شهری متفاوت خواهند شد، و شهر سازی به سمت و سوی پیشرفت پیش می‌رود.
یکی از مثال‌های دیگر لانژ غذا ریوایول فود هال در طبقه همکف ساختمان ۲۰ طبقه است با عمر ساخت ۱۱۰ سال است. راه اندازی چنین فضای عظیم رستورانی محدود به سازه های تازه نیست و با داشتن چنین رویکردی توسعه دهنده حتی می‌تواند لانژ غذا را در ساختمان قدیمی بنا کند.
چیدمان غذاخوری ها و بوتیک های رستورانی در لانژهای غذا با این ذهنیت است که تمام مزه های خاص شهر را در یک فضا جمع کنند. جالب است بدانید که مساحت لانژهای غذایی به صورت ۴۶۴ متر مربع تا ۳۷۱۶ متر مربع می‌رود.
یکی از پتانسیل های راه اندازی فودکورت مدرن با این سبک و سیاق، امکان مشارکت رستوران دارن و عرضه کنندگان مواد غذایی خاص به صورت بازه ای است. این ظرفیت باعث خواهد شد تا تنوع در بالاترین حالت ممکن باشد و تازه‌گی تجربه در چنین محیطی تعداد مشتریان را دو چندان کند.
راه اندازی فودکورت مدرن با توجه به بلوغ کانسپ آن به تدریج ضروری خواهد شد. طراحی این پتانسیل را دارد تا جایگزین فروشگاه های مواد غذایی آماده مصرف نیز بشود. در مدل‌های کنونی مشتریان به صورت متوسط زمان بیشتری را در لانژهای غذا نسبت به فروشگاه ها سپری می‌کنند. این نشان از تغییر الگوی خرید نیز است.
آینده طراحی فودکورت شامل کردن فضاهایی مثل برگزای رویدادهای موسیقی و نمایشگاهی به همراه ورک شاپ های مواد غذایی، فعالیت برندها و تست رایگان مزه های جدید است. اوردن این المان های متفاوت در طراحی ثابت کرده است که، بازدید کنندگان تمایل دارند تا ۱۷ درصد بیشتر در چنین محیطی هزینه بپردازند.
با وجود خرید آنلاین غذا، محیطی که در آن بازدید کننده تمایل داشته باشد تا در آن به صورت فیزیکی حضور پیدا کند سخت تر است. لازم است تا تجربه ای فراتر از خدمات معمول ارائه کند. باید گفت غذا باید بیشتر از همیشه برند سازی شود.
بر اساس نظر سنجی های متعدد ۷۸ درصد از افراد ترجیح می دهند تا پول خود را صرف تجربه اتفاق لذت بخش کنند، تا اینکه آن را صرفا برای خرید یک شی خرج کنند. بزرگ نمایی بر روی این روند پر طرفدار، سودهی را برای سازنده و تمامی سرمایه گذران به همراه خواهد داشت. با توجه به این موضوع آینده طراحی فودکورت به طراحی لانژهای وسیع غذا گره خورده است.
